تاثیر جدایه های فلورسنت سودوموناس بر روی بیماری بوته میری طالبی در شرایط آزمایشگاه و گلخانه

چکیده بیماری بوته میری(damping off) یکی از مهم ترین بیماری های گیاه طالبی می باشد که خسارت قابل توجهی به این محصول وارد می نماید. یکی از مهم ترین عوامل ایجاد کننده ی این بیماری قارچ phytophthora drechsleri است. در این بررسی اثر همستیزی سودوموناس های فلورسنت جدا شده از ریزوسفر طالبی، در کنترل زیستی این بیماری مطالعه گردید. بعد از جداسازی بیمارگر از خاک و طوقه ی بوته های بیمار، به وسیله ی آزمون اثبات بیماریزایی، قوی ترین جدایه برای مطالعات آزمایشگاهی و گلخانه ای انتخاب شد. اثرهمستیزی 210 جدایه باکتری روی جدایه ی p. drechsleri بر اساس ناحیه ی بازدارندگی از رشد قارچ، بررسی شد. حدود 45 درصد جدایه ها دارای خاصیت همستیزی بودند. در نهایت 16 جدایه انتخاب و شناسایی شدند. در بررسی های آزمایشگاهی تقریبا تمامی جدایه ها با تولید آنتی بیوتیک و ترکیبات خارج سلولی توانستند از رشد میسلیوم جدایه ی p. drechsleri ممانعت کنند، ولی توانایی جدایه ها در تولید ترکیبات فرار ناچیز بود. در تست تولید سیانید هیدروژن نیز تنها دو جدایه ی sch از گونه ی p. putida و zp از p. aeroginosa واکنش مثبت نشان دادند. جدایه هایsg1 و zh2 از p. aeroginosa، sg2 و zh1 از p. putida و ,ssh zk2 و zk1 از p. fluorescens نیز با تولید سیدروفور از جوانه زنی اسپورهای قارچ geotrichum candidum جلوگیری نمودند. جدایه های za،ssh و su1 از p. fluorescens و جدایه های sch، sg2 و sg1 تولید آنزیم پروتئاز و جدایه یzk1 نیز تولید سلولاز کرد و تقریبا تمامی جدایه ها اسید ایندول استیک تولید کردند. در بررسی های گلخانه ای، از آزمون تیمار بذر، تیمار خاک در زمان کاشت بذر، تیمار خاک یک هفته بعد از کاشت بذر، قبل از تلقیح بیمارگر و تیمار خاک با باکتری های همستیز و بیمارگر قبل از انتقال گیاهچه استفاده شد. در آزمون تیمار بذر جدایه های zk2 و sg1 و در آزمون تیمار خاک در زمان کشت بذر جدایه های sg2 و zh1 بیشترین تاثیر را در کاهش درصد تلفات داشتند. تیمار خاک در روش سوم موفقیت آمیز نبود و در روش آخر نیز جدایه ی sch بیشترین تاثیر را داشت. همچنین تقریبا کلیه ی جدایه ها باعث تحریک رشد گیاه و افزایش ارتفاع، وزن خشک اندام های هوایی و ریشه در گیاهچه های طالبی شدند. بر اساس نتایج باکتری های سودوموناس در کنترل زیستی بیماری بوته میری طالبی موثر واقع شدند اگر چه تحقیقات بیشتر برای درک سازوکارهای کنترل بیماری و بررسی کنترل بیماری در شرایط مزرعه نیاز است.